اقتصادزمانه : آغاز به كار دولت سيزدهم، صنعت پالايش و پخش تغيير مسير از سوخت محوري صرف، به سودمحوري را با نگاه به تكميل زنجيره ارزش و توجه به صنايع پايين دستي آغاز كرده است.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران، این شرکت با اجرای طرح های راهبردی و تغییر مسیر از سوخت محوری به سود محوری با پالایش روزانه دو میلیون و دویست هزار بشکه نفتخام و میعانات گازی و تولید ۱۱۲ میلیون لیترگازوئیل، ۱۰۰ میلیون لیتر بنزین، افزایش ۲۳ درصدی تامین و توزیع سوخت وجابجایی ۱۳۵ میلیارد لیترفرآودههای نفتی در شعاع ۵۰۰ کیلومتردر کشور، ثبت رکورد انتقال ۱۲۸ میلیارد لیترنفت خام و فرآوردههای نفتی، تثبيت و افزایش ذخایر استراتژیک سوخت كشور، تامين خوراك ۹۵ نيروگاه تولید برق و انرژی در جهت جلوگیری از خاموشیهای گسترده در کشور به میزان ۱۸ میلیارد و ۶۰۰ میلیون لیتر ، ارسال سوخت به صنایع بزرگ به میزان ۵ میلیارد و ۳۰۰میلیون لیتر، تبدیل کارگاهی بیش از ۱۰۰ هزار خودروی عمومی تاکسی و وانت به دوگانه سوز به صورت رایگان، فراهم نمودن زیر ساخت و صادرات دریایی گاز مایع در پایانه شهید باهنر و جلوگیری از انباشت و سوزاندن ۲۰۰۰ تن در روز با حدود ارزش صادراتی ۳۶۵ میلیون دلار در سال، اضافه شدن این شرکت به فهرست سازمان های توسعه ای، انعقاد تفاهمنامه مطالعات فني و مهندسي احداث پالايشگاه هاي جديد و توسعه پالايشگاه هاي موجود در كشورهاي حوزه كارائيب با هدف جلوگیری از خام فروشی و ایجاد ارزش افزوده، را میتوان از خدمت رسانی به مردم ایران در دولت سیزدهم برشمرد.
خنثيسازي توطئه بنزيني
دراين اثنا و در آبان ماه سال گذشته طي دسيسهاي كه معاندان و دشمنان قسم خورده جمهوري اسلامي آن را طراحي كرده بودند براي صنعت پالايش و پخش يك اختلال گسترده در سامانه هوشمند سوخت ايجاد كرد كه دراين امر با اطلاعرسانی دقیق و بهموقع و حضور مديران ارشد صنعت و دست اندركاران شركت ملي پالايش و پخش و پخش فرآوردههاي نفتي و بسيج تمامي كاركنان و نيروهاي متخصص، اين معضل در حداقل زمان ممكن و تحت شرايط فورسماژور پيش آمده از ايجاد يك فاجعه و بحران در امر سوخترساني جلوگيري شد. بدين ترتيب با اعزام و استقرار نيروهاي متخصص و همكاري مردم و حضور بي وقفه مديران، یک عملیات دفاع بزرگ سایبری ۴ هزار نفره در سطح کشور اجرايي شد. دراين فرآيند نيروهاي فني و متخصص داخلي برای بازگرداندن سامانه و بررسی عمق صدمهای که بر سامانه وارد آمده بود، تلاش و بررسی را آغاز کردند و مشخص شد همه نازلها در ۵۴ هزار نقطه از دست رفته است، بنابراین تصمیم گرفته شد تک به تک، با لپتاپ در محل حاضر و عملیات بازگرداندن از طریق نصب دوباره نرمافزار اجرایی شود كه در كمترين زمان ممكن اين عمليات انجام و سوخترساني به شرايط عادي بازگشت.
از تامين خوراك نيروگاهها تا سوخترساني به پمپ بنزينها
صنعت پالايش و پخش در فصل سرد سال، تعهدات جديدي را علاوه بر تامين سوخت روزانه صنايع و بخش خانگي و جايگاههاي عرضه سوخت متحمل ميشود. کمبود گاز در نیروگاهها طي دو سال گذشته دوصنعت برق و گاز را با بحراني جدي روبرو كرده بود. در این بین با ارسال روزانه حدود ۳۷ میلیون لیتر سوخت مایع به نیروگاههای کشور، در۶ ماهه نخست سال ۱۴۰۰ منجر به عدم خاموشی گسترده در کشور شد. براساس آمار موجود در سال ۱۴۰۰،حدود ۱۸میلیارد و ۶۰۰میلیون لیتر سوخت مايع به نیروگاههای کشور تحویل داده شده است.
همچنین در فرآیند تامین و توزیع سوخت به بازارهای داخلی نیز آمار گویای این است که از نيمه دوم سال ۱۴۰۰ تا تیرماه ۱۴۰۱ بیش از ۶۱ میلیارد لیتر سوخت شامل گازوئيل و بنزين به جایگاههای عرضه سوخت در سراسر کشور ارسال شده است.
لازم به ذكر است كه صنعت پالايش در دولت سيزدهم رشد ۶ درصدي پالايش نفت خام و ميعانات گازي و افزايش ۲۳ درصدي تامين و توزيع سوخت خودروها نسبت به سال گذشته را تجربه كرده است. همچنين ۸۰ درصد از تعهدات خود را نسبت به تحويل وكيوم باتوم تهاتري به شركت هاي قيرساز عملياتي نموده است.
برنامهريزي بلندمدت براي توسعه سوخت سبزCNG در سبد خودروها
بانگاهي به الگوی مصرف بنزین ميتوان دريافت که یک جهش قابل توجه در مصرف بنزین رقم خواهد خورد به گونه اي که طی سال ۱۴۰۵ به ۱۱۷ میلیون لیتر در روز، در سال ۱۴۱۰ به ۱۳۴ میلیون لیتر در روز و در افق سال ۱۴۲۰ به بیش از ۱۵۳ میلیون لیتر در روز خواهد رسید.
از این رو مدیریت بهینه مصرف سوخت برای جلوگیری از بحران پيش رو در صدر برنامههای اجرایی قرار گرفته است. در اين فرآيند از جمله اقداماتي كه انجام شد در بخش تبدیل کارگاهی، یک قرارداد با گروه صنعتی ایران خودرو به منظور تولید ۴۵ هزار خودروی دوگانهسوز اعم از تاکسی و وانت در آذرماه سال ۱۴۰۰ به ارزش ۲۰ ميليون دلار منعقد شد تا ضمن مدیریت مصرف بنزین صرفهجویی ارزی قابل توجهی را رقم بزند.
این درحالی است که بر اساس مصوبه شورای اقتصاد، مقرر شد يك میلیون و ۲۰۶ هزار خودرو مجهز به سیستم دوگانهسوز شوند كه براساس آمار موجود از تيرماه سال گذشته تا تيرماه سال جاري بالغ بر ۱۰۰هزار خودروي عمومي با تسهيلات رايگان دوگانهسوز شدهاند.
اقدام براي مكانيزه ساختن رويه صدور مجوز جايگاه سوخت مايع
اوايل سال جاري براي یکپارچهسازی و ساماندهی صدور مجوزهای ساخت جایگاههای عرضه سیانجی و سوخت مایع و به منظور شفاف سازی، حذف فرآیند بروکراسی در صدور مجوز و حذف امضاهای طلایی، سامانهای با عنوان «درگاه ملی درخواست مجوز جایگاه سوخت» به آدرس http://niordc-station.ir راه اندازی شد؛ بهمنظور سهولت دریافت مجوز ساخت جایگاهها سیانجی و سوخت مایع از سوی متقاضیان و بخش خصوصی، سامانه یادشده فعال و در دسترس عموم متقاضیان برای استفاده قرار گرفت.
بهنگامسازي فروش در بخش هوشمندسازي سیانجی
باتوجه به اهمیت روند دستیابی به پتانسیلهای پیدا و نهان صنعت سی ان جی، دولت سیزدهم تمرکز ویژهای را برای رشد این صنعت مبذول داشته است. به همین منظور مراسم رونمایی از اجراي طرح بهنگام سازي فروش در بخش هوشمندسازي سي ان جي در سال جاری برگزار شد. از جمله اهداف این طرح می توان به: عدالت در توزیع یارانههای بخش حمل و نقل-زیرساخت کارآمد،انعطاف پذیری،سياست پذیری-کاهش چشمگیر هزینهها، افزایش شفافیت و فساد ستیزی- افزایش درآمد دولت از محل تحدید قاچاق و انحراف فرآوردهها-چابک سازی و کوچک سازی دولت در راستای اصل ۴۴ قانون اساسی-مدیریت توزیع و اعمال سیاستهای تشویقی و امکان توسعه طرحهای ملی اشاره کرد.
راهاندازي نظام الکترونیکی منسجم برای توزیع الپيجي
سامانه سدف به منظور توزيع الكترونيكي براي توزيع الپيجي در راستاي ممانعت از انحراف تغيير مسير الپيجي به سبد سوخت خودروها، اوایل سال ۱۴۰۰ به طور کامل راهاندازی شد. در سامانه سدف ۲/۲ میلیون خانواری که نیازمند الپيجي هستند ثبتنام کردهاند.
گفتني است روزانه ۶۵۰۰ تن ال.پی.جی در پالایشگاهها تولید میشود و به طور میانگین روزانه ۵۱۰۰ تن در داخل کشور توزیع میشود كه با نظارت درست در مصرف، مسير جديدي براي صادرات و ارزآوري آن در كانال اقتصادي كشور ايجاد شد.
ایجاد ارزش افزوده بیشتر در زنجيره توليد
هماکنون در راستای کاهش و پرهیز از خامفروشی نفت خام براساس سیاست ابلاغی مقام معظم رهبری (مدظله العالی) اين مهم در صدر برنامههاي شركت ملي پالايش و پخش قرار گرفته است.
امري كه به دفعات از سوي مسئولان ذيربط مطرح شده و مورد تاكيد بوده است، برمبناي پوستاندازي خط مشی صنعت پالایش و تغییر مسیر از سوختمحوری به سمت سودمحوری قرار گرفته بوده است. قراردادن نسل جدیدی از محصولات در سبد پالایشگاهها که تاکنون فقط بر تولید انواع سوخت متمرکز بوده، اقدامی است که میتواند مسیر درآمدزایی کشور را بیش از پیش تسهیل کند.
رونمايي از نخستین پروژه در حوزه تلفیق پالایش و پتروشیمی
طرح احداث پتروپالایشگاه شهید سلیمانی از جمله طرحهایی است که در حرکت به سمت سودمحوری در اولویت اجرا و به بهرهبرداری رسیدن قرار گرفته است. طرح ۳۰۰ هزار بشکهای با هدف افزایش ظرفیت پالایشی و تامین فرآوردههای مورد نیاز با تاکید بر زنجیره ارزش در استان هرمزگان و در مجاورت پالایشگاههای بندرعباس و ستاره خلیج فارس احداث خواهد شد.
پتروپالايشگاه لاوان وارد فاز اجرايي ميشود
طرح احداث پتروپالایشگاه لاوان به ظرفیت ۱۵۰ هزار بشکه از جمله طرحهای پیشبینی شده با خوراک نفت خام است.
براين اساس خوراک این پتروپالایشگاه نفت خام بوده که در فاز اولیه و در مرحله نخست محصولات نفتی و در فاز دوم محصولات و فرآوردههای پتروشیمی تولید خواهد شد.
هدف از ساخت پتروپالایشگاه لاوان تکمیل زنجیرههای ارزش، توقف خامفروشی، ایجاد اشتغال، توسعه پایدار، جلوگیری از خروج ارز، استفاده حداکثری از توانمندیها و ظرفیتهای داخلی و کسب بازارهای هدف در اقتصاد بینالمللی است. همچنين واحد ايزومريزاسيون پالايشگاه لاوان با استفاده از توان داخلي و شركتهاي دانش بنيان با هدف افزايش يك ميليون ليتر توليد روزانه بنزين يورو ۴ و رشد ۵۰ درصدي در توليد راهاندازي شده است.
گفتني است، احداث پالايشگاه ۱۸۰ هزار بشكهاي خوزستان نيز در دستور كار قرار گرفته است.
- خط لوله تابش
اواخر دیماه سال ۱۴۰۰ یک تفاهمنامه بین شرکت ملی پالایش و پخش و بانک ملت برای احداث خط لوله انتقال فرآوردههاي نفتي رفسنجان – مشهد تابش (تامین بازار انرژی شرق)به طول ۹۷۸ كيلومتر منعقد شد.
استقرار اين كريدور اقتصادي باتوجه به اينكه ۵۰ درصد سوخت مصرفی در نیمه شمالی کشور مصرف از طریق خط لوله ری تأمین میشود ميتواند شبكه سوخت را از تك بعدي بودن خارج كند.
از جمله اهداف این پروژه میتوان به
*انتقال فرآورده با ظرفیت ۱۵۰ هزار بشکه در روز
*تامین پایدار سوخت موردنیاز شرق و شمال شرق کشور (استانهای خراسان جنوبی، رضوی و شمالی)
*کوتاه شدن مسیر انتقال فرآورده
*کاهش مصرف سوخت و کاهش هزینههای حمل
*تسهیل صادرات فرآورده به کشورهای همجوار
*استفاده از خط لوله به عنوان جایگزین حمل و نقل جادهای، اشاره كرد.
- احداث خط لوله پارس
امضای تفاهمنامه خط لوله پارس با هدف تامین کسری و توزیع بهینه سوخت مورد نیاز استان فارس، کاهش تردد نفتکشهای جادهای، افزایش حجم ذخیره سازی فرآوردههای نفتی این استان و … به امضاء رسید. اين طرح ظرفیت انتقال روزانه ۷۳ هزار بشکه فرآورده را از هرمزگان به استان فارس را مهیا خواهد کرد.
اين خط لوله راهبردي به طول ۴۰۰ کیلومتر با قطر ۱۴ اینچ در مسیر شهرستانهای مهرآران و فسا ساخته میشود و سپس به شیراز میرسد، در طول مسیر این خط لوله ۲ تلمبهخانه، یک پایانه و یک انبار نفت جدید به ظرفیت ۸۰ میلیون لیتر در فسا ساخته خواهد شد.
اقدامات پالايش و پخش: ارتقاء كيفي سوخت توليدي
پروژههای تصفیه گازوئیل، ارتقاء کیفی نفت گاز و سولفورزدایی نفت کوره از ته مانده برجهای تقطیر در پالایشگاه اصفهان آماده بهره برداري است.
تولید کک سوزنی در پالایشگاه امام خمینی(ره) شازند، ارتقاء کیفی محصولات سنگین واحد کک سازی در بندرعباس، ارتقاء کمی و کیفی فرآوردههای تولیدی در پالایشگاه نفت تبریز، طرح احداث واحد بهبود کیفی و کمی بنزین در تهران، طرح احداث واحد سولفورزدایی نفت کوره در کرمانشاه، واحد تقطیر در خلا جدید لاوان از دیگر طرحهای در دست اقدام است كه فاز مطالعاتي آن در حال اجراست.
نوسازي ناوگان حمل و نقل جادهاي
نوسازي ناوگان حمل و نقل جادهاي تفاهمنامه نوسازی ۵۰۰ نفتکش سوخت جادهپيما بین بانک ملت و تجارت، شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی ایران و شرکتهای دنیای ماموت و رخش خودرو دیزل با حضور معاون وزیر نفت و مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی ایران به امضا رسید. گفتني است در مرحله اول نوسازی ناوگان از مجموع ۴ هزار دستگاه، ۵۰۰ دستگاه نوسازی میشود.
با اجرایی شدن این تفاهمنامه، بانک ملت متعهد شد برای نوسازی ۵۰۰ کشنده تا ۱۷ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان تسهیلات پرداخت کند.
هماکنون حدود ۶۵ درصد فرآورده موردنیاز بخش نیروگاهی با نفتکش ارسال و حمل میشود و حدود ۱۴ هزار و ۸۰۰ نفتکش در زنجیره توزیع فرآورده فعالیت میکنند که نوسازی این ناوگان، نقش مهمی در تسهیل و بهروزرسانی فرآیندهای این عملیات، افزایش ضریب ایمنی و استانداردهای زیستمحیطی ایفا خواهد کرد.
ممانعت از توقف فرآوردهها در هرمزگان
نبايد از نظر دورداشت كه با برشمردن ظرفیت پالایشگاههای موجود و تعریف طرحهای جدید، ظرفیت پالایشی هرمزگان از لحاظ استراتژیک به بیش از یک میلیون بشکه میرسد که ضرورت دارد ذخیرهسازی فرآوردهها به موازات آن افزایش یابد و زیرساختهای جدیدی در بخش ظرفیتهای دریایی، صادرات و اسکله ایجاد شود.
دراين راستا تفاهمنامه مالی طرح احداث مخزنگاه شهید نادر مهدوی در استان هرمزگان روستاي جمال آباد بندرعباس در ششم اردیبهشتماه سال جاري با حضور وزیر نفت بین شرکت ملی پالایش و پخش فرآردههای نفتی ایران و بانک ملی امضا شد.
توسعه انبارهای ذخیرهسازی فرآوردههای نفتی با توجه به برنامه احداث پتروپالایشگاه شهید سلیمانی و پالایشگاه مهر خلیج فارس افزون بر پالایشگاههای موجود، افزایش ظرفیت ذخیرهسازی راهبردی کشور، ایجاد بزرگترین مرکز ذخیرهسازی فرآوردههای نفتی در سواحل جنوب کشور و تکمیل زنجیره صادرات دریایی و زمینی فرآوردههای نفتی از جمله اهداف طرح ذخیرهسازی فرآوردههای نفتی شهید نادر مهدوی به حساب میآید.
با امضای این تفاهمنامه كشور شاهد افزایش ۶۰۰ میلیون لیتری ظرفیت ذخیرهسازی فرآوردههای نفتی در جنوب اين مرز و بوم خواهدبود.
رکوردزنی در عمليات انتقال فرآورده هاي نفتي ايران
با ثبت رکورد انتقال ۱۲۸ میلیارد لیتر نفت خام و فرآورده هاي نفتي اصلي در سال ۱۴۰۰، یک رکورد شکنی در این بخش ثبت و ضبط شد.
ساير اقدامات در دست اجراء
باتوجه به اقدامات کلیدی برای تامین مالی پروژههای نفتی با سرمایهگذاری کنسرسیوم بانکی و پتروشیمی، اعلام آمادگی برای صادرات خدمات فنی و مهندسی به آن سوی مرزها، توجه و تاکید برای میدان دادن به دانشبنیانها و بسترسازی برای همکاری هرچه بیشتر با این شرکتها، تسريع در آمادهسازي طرح توسعه و تثبيت ظرفيت پالايشگاه آبادان، تسريع در آمادهسازي و تكميل واحد تصفيه نفت گاز پالايشگاه اصفهان، اورهال و تعمیرات موفقیت آمیز پالایشگاهها و در عبارتی کلانتر به ارتقاء کمی و کیفی تولیدات پالایشگاهی اشاره کرد.
توجه به فعالیتهای برون مرزی
اما در خصوص فعاليت برونمرزي صنعت پالايش بايد به صدور خدمات فني و مهندسي به پالايشگاه هاي فراسرزميني، انعقاد قرارداد ۱۱۰ ميليون يورويي بازسازي و راه اندازي پالايشگاه ۱۴۰ هزار بشكه اي ونزوئلا، امضاي تفاهمنامه مطالعات فني و مهندسي احداث پالايشگاه هاي جديد و توسعه پالايشگاه هاي موجود در كشورهاي حوزه كارائيب اشاره كرد.
امضاي تفاهمنامه با ۵ شرکت دانشبنیان
شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی و پنج شرکت دانشبنیان، تفاهمنامههاي مختلفي در زمینه فناوریهای موردنیاز این شرکت امضا كردند.
این تفاهمنامهها ۲۹ تیرماه بین شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی با ۵ شركت دانشبنيان درباره هوشمندسازی جایگاههای عرضه سیانجی، روباتیک و ساخت روباتهای آتشنشان، تجهیزات سامانه هوشمند سوخت، تولید برجهای نور و پرژکتورهای فوقکممصرف و دیگر تجهیزات سامانه هوشمند سوخت امضا شد.
آغاز صادرات دريايي گاز مايع از پايانه شهيد باهنر
پتانسیل صادراتی گاز مایع شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ۲۰۰۰ تن در روز است که تاکنون به دلیل محدودیتهای مقاصد صادرات زمینی و عدم تمهیدات صادرات دریایی و توسعه زیرساخت های لازم در دوره های گذشته امکان تحقق اهداف صادراتی میسر نبوده است ولي با تلاش و پیگیری مستمر، اخیراً امکان صادرات دریایی گاز مایع در پایانه شهید باهنر بندرعباس و جلوگیری از هدر رفته حدود ۳۶۵ میلیون دلار منابع ارزی در سال محقق شده است.
بومیسازی کاتالیستهای مورد استفاده در صنعت پالایش
با حمایت شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران از شرکتهای دانش بنیان در سالی که از سوی مقام معظم رهبری (مدظله العالی) به سال تولید دانش بنیان و اشتغال آفرین نام گذاری شده است، تلاشهای گستردهای جهت بومیسازی کاتالیستهای مورد استفاده در صنعت پالایش توسط شرکتهای دانش بنیان داخلی صورت پذیرفت به نحوی که برای نخستین بار کاتالیست واحدهای RCD و RFCCپالایشگاههای آبادان و امام خمینی(ره) شازند توسط یک شرکت داخلی دانشبنیان تولید و با تولید این کاتالیستها در داخل کشور، از خروج ارز به میزان قابل توجهی جلوگیری بعمل میآید.
استقرار انضباط مالي در شركت
شركت ملي پالايش و پخش فرآورده هاي نفتي ايران از تيرماه سال ۱۴۰۰ تا تيرماه سال جاري موفق به حل و فصل پرونده هاي مالياتي به ارزش ۳۶۸ هزار ميليارد ريال، افزايش سودآوري مجموعه پالايش و پخش بالغ بر ۸۶ هزار ميليارد ريال و تامين منابع سازمان هدفمندسازي يارانه ها ۱۱۰ هزار ميليارد تومان شده است.
اضافه شدن به فهرست سازمانهاي توسعهاي
اضافه شدن شركت ملي پالايش و پخش به فهرست سازمانهاي توسعهای ادامه داد: باتوجه به زیرساخت ها و بسترهای متوازن توسعه در شرکت ملی پالایش و پخش، هیئت محترم دولت طی تصویب نامهای در مورخ ۱/۵/۱۴۰۱، شرکت ملی پالایش و پخش را به فهرست سازمان های توسعهای کشور اضافه کرد. لذا بعد از این، مجمع شرکت های زیر مجموعه که تاکنون متشکل از وزرای امور اقتصادی و دارایی، دادگستری و نفت بود، به هیئت مدیره پالایش و پخش تغییر پیدا کرد که گام بلندی در راستای توسعه شرکت قلمداد میگردد.
كسب رتبه برتر شركت ملي پالايش و پخش در ارزيابي صيانت از حقوق شهروندي
بايد در پايان اشاره كرد كه شركت ملي پالايش و پخش فرآوردههاي نفتي ايران موفق به كسب رتبه نخست در بين شركتهاي تابعه وزارت نفت و رتبه پنجم از بين ۱۱۰ دستگاه اجرايي براساس ارزيابي شاخص هاي محور دولت مردمي و نظارت عمومي شد.
اين شركت در بازه زماني مذكور از جايگاه ۳۴ به جايگاه پنجم، بين ۱۱۰ دستگاه اجرايي در خصوص عملكرد ارتقاء پيدا كرده است.
https://eghtesadezamaneh.ir/?p=44344